V této smlouvě, mající sílu zákona, byla obnovena práva slezských evangelíků augsburského vyznání, přiznaná jim již vestfálským mírem (např. restituce kostelů, obnovení luterských. konzistoří), a dále stanovena některá práva další (např. právo zřídit u kostelů v Hlohově, Javoru a Svídnici školy, omezení patronátního práva katolíků ve vztahu k evangelickým kostelům, právo luteránů na svobodný přístup k veřejným úřadům). Smlouva konzervovala odlišný konfesněprávní vývoj ve Slezsku (v porovnání s Čechami a Moravou), který byl zahájen již v průběhu třicetileté války a v habsburském soustátí trval až do zrovnoprávnění evangelíků a katolíků ve 2. polovině 19. století. Promittitur ŕ parte Sacr. Caes. Majestatis: § 1. Quae templa et scholae in principatibus Lignitio, Briga, Munsterberga ac Oelsna, ut et urbe Vratislavia civitatibusque, reliquis suburbiis et pagis prope pacem Westphalicam adempta sunt, sive catholicis sacris initiata, sive tantum occlussa fuerint, illa in eum statum, in quo tempore dictae pacificationis erant, reponentur et Augustanae Confessioni addictis, cum cunctis juribus, privilegiis, reditibus, fundis, bonisque eo pertinentibus, intra semestre spatium ad summum aut citius restituentur. § 2. Ecclesiis, quae templa habent exstructa ad moenia civitatum Schwidnicii, Javorii ac Glogaviae, non tantum liberum esto tot alere sacerdotes, quod sacris administrandis sufficiant, verum et pro educatione liberorum scholas prope eadem templa habere et instaurare. § 3. In iis vero locis, ubi publicus Augustanae Religionis usus interdictus est, nemo prohibebitur cultum divinum pacifice et tranquille in aedibus suis pro se suisque liberis, inquilinis ac domesticis peragere, liberosque suos exteris suae religionis scholis aut privatis domi praeceptoribus instituendos tradere: Nec quisquam Aug. Confess. in Silesia cogetur sacris Catholicorum interesse, scholas eorum frequentare, religionem amplecti, aut parochos catholicos ad actus ministeriales, velutcopulationis, baptisationis, funerales, communicationes sacrae aliasque ejusmodi adhibere; sed integrum cuique erit horum negotiorum causa ad loca vicina intra vel extra Silesiam, ubi Augustana religio viget, se conferre, solutis parocho loci iis, quae ex veteri usu debentur. Porro non impedientur sacerdotes A. C. cum accersentur, aegrotos suae religionis sub catholicorum jurisdictine degentes invisere, nec non captivis et ad mortem damnatis communicando, conducendo et consolando adesse. § 4. Nobiles aliique catholicae fidei, qui in parochiis Augustanae Religionis degunt, aut fundos habent, parocho ecclesiae Augustanae decimas aliosque reditus, qui stolae nomine veniunt, solvere tenentur. § 5. Pupillis ac orphanis, qui parentibus Aug. Conf. nati sunt, cujuscunque sexus et conditionis fuerint, tutores ac curatores diversae religionis non obtrudentur, multo minus hisce fas erit, pupillos in monasteria abdere, suaeque religionis principiis imbuere, et cum matribus de jure naturali competat tutela ac educatio liberorum suorum, licitum esto illis, ubi tutores ac curatores legitimi aut testamentarii non adsunt, alios August. Religionis expetere, sibique adjungere. § 6. Cum negotium religionis causa incidat a praefecto ac judice subsellii inferioris executioni non mandabitur, antequam is, cui lis intendatur, ad supremum Silesiae regimen, aut ipsam Sacram Caesaream Majestatem illud deferre possit, ibique jus experiri: proinde licitum erit Statibus Augustanam Confess. profitentibus hunc ad finem certos homines ac Mandatarios ad aulam Caesaream propriis sumptibus alere ac sustentare. § 7. Causae matrimoniales, aliaeque ad Religionem spectantes Consistorio Catholico vel non subjicientur aut secundum canones in August. Confess. receptos judicabuntur: In iis vero principatibus ubi tempore pacis Westphalicae Consistoria Aug. Conf. fuerunt, juxta veterem usum restauranda sunt, quae ejusmodi causas examinabunt decidentque, salva ubique appellatione ad summum pricipem. § 8. Nullae amplius ecclesiae ac scholae in civitatibus, suburbiis ac pagis per universam Silesiam, ubi Augustanae Religionis exercitium adhuc manet, sive a collatione Caesarea sive aliorum patronorum catholicorum dependeant, auferentur, sed cum pastoribus ac collegiis scholarum conservabuntur ac protegentur. Patronis quoque ecclesiarum jus salvum esto vocandi sacerdotes ac ministros religionis Augustanae ad munia in ecclesiis et scholis obeunda, nec illis impedimento erunt contradictiones catholicorum, qui jus patronatus habent simultanei; qui si tergiversentur, nec intra tempus consuetum se declarent, Universitati facultas esto Sacerdotes ac Ministros scholarum idoneos vocandi, sine tamen diminutione juris patrono hac in causa competentis. § 9. Nobiles, Vasalli ac subditi Aug. Religionis ab officiis publicis, quatenus ad ea idonei fuerint, non arcebuntur, neque vetabuntur bona sua vendere, et extra territorium, cum libitum fuerit, commigrare, quemadmodum pace Westphalica fusius est expositum, § 10. Sacra Caesarea Majestas amicis Sacrae Majestatis Sveciae, principum ac Statuum ejusdem Religionis interventionibus ac intercessionibus pro majori exercitii religionis libertate iisdem Statibus obtinenda, locum relinquere non recusabit ad mentem pacis Westphalicae. § 11. Mandabit pariter recepto more, ut quae hic ita acta ac transcacta sunt, non tantum ad dictum tempus executioni tradantur, sed etiam un omnes ac singuli articuli, qui hic comprehenduntur exacte ac bona fide quovis tempore observentur ac impleantur. Quemadmodum iis nunc quoque et in perpetuum vim legis tribuit, nullis contrariis rescriptis ac mandatis infringendae. Permittit denique ut minister Suedicus executioni adsistat, ac eorum, quae hoc in negotio aguntur, communicationem accipiat. (…)
Art. III. |